Recepta na antykoncepcję w Polsce. Co warto wiedzieć o aktualnym prawie?

W dzisiejszym artykule skupimy się na antykoncepcji od strony obowiązującego w Polsce prawa. Temat ten bowiem poruszany jest bardzo często na forach Internetowych, a także w prywatnych dyskusjach wśród młodych ludzi. Nic dziwnego. Antykoncepcja jest kluczowym elementem zarówno zdrowia jak i elementem procesu planowania rodziny. Interesują się nią więc zarówno młode pary, które właśnie wkraczają na drogę seksualnych doświadczeń, jak również małżeństwa z wieloletnim stażem. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się aktualnym regulacjom prawnym, tak aby recepta na antykoncepcję nie stanowiła więcej żadnych zagadek i nie budziła dodatkowych wątpliwości. Zapraszamy do lektury!

Dostępne w Polsce metody antykoncepcji

W Polsce obecnie dostępnych jest kilka metod antykoncepcji. Możemy je podzielić na antykoncepcję hormonalną, a także mechaniczną. Najpopularniejsze metody antykoncepcji hormonalnej to

• Tabletki antykoncepcyjne – czyli doustne środki hormonalne stosowane codziennie
• Plastry antykoncepcyjne – naklejane na skórę, dostarczające hormony przez 7 dni
• Pierścienie dopochwowe – umieszczane są w pochwie raz na 3 tygodnie
• Zastrzyki antykoncepcyjne – podaje się je raz na 3 miesiące
• Implanty antykoncepcyjne – umieszczane są pod skórą na okres kilku lat

Do metod mechanicznych antykoncepcji możemy natomiast zaliczyć między innymi:

• Prezerwatywy
• Spirale wewnątrzmaciczne (IUD) – wkładane do macicy na okres kilku lat
• Diafragmy – umieszczane w pochwie przed stosunkiem

Przepisy prawne dotyczące recept na antykoncepcję

W Polsce, aby uzyskać antykoncepcję hormonalną, konieczne jest posiadanie recepty od lekarza. W myśl ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. 2001 Nr 126 poz. 1381 z późn. zm.), leki hormonalne, w tym antykoncepcyjne, są dostępne wyłącznie na receptę. Receptę może wypisać lekarz ginekolog, lekarz rodzinny lub inny specjalista posiadający odpowiednie uprawnienia.

Zgodnie z przepisami, osoby powyżej 15 roku życia mogą samodzielnie wyrazić zgodę na leczenie, co obejmuje również wizytę u lekarza w celu uzyskania recepty na antykoncepcję. Młodsze osoby potrzebują zgody rodziców lub opiekunów prawnych. Wynika to z ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r. (Dz. U. 1997 Nr 28 poz. 152 z późn. zm.).

Jakie są zasady wystawiania recept

Warto w tym miejscu wspomnieć, iż lekarzy również obowiązują określone prawem zasady wystawiania recept. Lekarze, zgodnie z art. 45 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, są zobowiązani do wystawienia recepty na podstawie wywiadu lekarskiego oraz badania pacjentki. Recepta na antykoncepcję powinna być wystawiona po ocenie stanu zdrowia pacjentki oraz ewentualnych przeciwwskazań do stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Oznacza to, że jeżeli lekarz stwierdzi, iż zaistniały jakiekolwiek przesłanki, na podstawie których tabletki antykoncepcyjne mogą pacjentce zaszkodzić, może on odmówić wystawienia recepty.

Recepta na antykoncepcję awaryjną, czyli tabletkę dzień po

Antykoncepcja awaryjna, czyli tzw. pigułka po, również jest dostępna wyłącznie na receptę. W 2015 roku, na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia, tzw. pigułka po była dostępna bez recepty dla osób powyżej 15 roku życia. Jednak w 2017 roku, na mocy nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, wprowadzono obowiązek uzyskania recepty na antykoncepcję awaryjną. W Polsce mamy często do czynienia ze zmieniającym się szybko prawem. Wystarczy, że przegapimy pewien temat, lub po prostu o nim nie usłyszymy, a nasz stan wiedzy znacząco może odbiegać od rzeczywistości. To właśnie takie zmiany powodują sytuacje, w którym możemy być przekonani o naszej słuszności, podczas, gdy prawo jest już inne. Aby mieć pewność i świadomość, dlaczego recepta na antykoncepcję jest niezbędna, warto, abyśmy podczas kolejnej wizyty u lekarza zadali mu takie pytanie. Lekarz to specjalista, który zna wszystkie bieżące, prawnie obowiązujące regulacje.

Recepta na antykoncepcję i jak ją uzyskać?

Aby uzyskać receptę na antykoncepcję, należy umówić się na wizytę u lekarza ginekologa, lekarza rodzinnego lub upoważnionego do wystawiania recept specjalisty. Wizytę można odbyć w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) lub prywatnie. Wizyta u lekarza prywatnego jest zazwyczaj szybsza, ale wiąże się z dodatkowymi kosztami. Pamiętajmy, że możemy również skorzystać z opcji, jaką dają nowoczesne portale e-medyczne. Wystarczy zgłosić chęć odbycia teleporady, a następnie przeprowadzenia konsultacji medycznej online.

Podsumowanie

Prawo dotyczące antykoncepcji w Polsce jest dość restrykcyjne i wymaga uzyskania recepty na większość metod antykoncepcji hormonalnej. Młode kobiety powinny być świadome swoich praw oraz procedur związanych z uzyskaniem antykoncepcji. Ważne jest również korzystanie z rzetelnych źródeł informacji oraz regularne konsultacje z lekarzem, aby zapewnić sobie bezpieczne i skuteczne stosowanie antykoncepcji. Jeżeli spodobał Ci się ten artykuł, koniecznie zerknij do naszego poradnika. Być może zaciekawi Cię wpis pod tytułem: rezonans magnetyczny, czy tomografia komputerowa. Które badanie wybrać?